KiesKatwijk stemt als enige partij in de gemeenteraad tegen de RES 1.0
Recent mocht
de gemeenteraad de RES 1.0 afstempelen. Dat is een document dat het resultaat
is van de Regionale Energie Strategie die landelijk aan samenwerkingsregio’s
van gemeenten is opgedragen. Bij ons is dat Holland-Rijnland en de trekker van
het project is de burgemeester van Alphen. KiesKatwijk heeft grote bezwaren tegen het
resultaat en de manier waarop dat tot stand gekomen is.
Die bezwaren
richten zich in de eerste plaats op de inhoud. Ten tweede heb ik namens KiesKatwijk opmerkingen
gemaakt over de wat ruimere context rondom deze hele operatie, die vooral bedoeld
lijkt om het kabinet uit problemen te helpen die ze voor een groot deel zelf
geschapen heeft. Ten derde heb ik nog iets gemeld over de proceskant en als
laatste kwam ik met een alternatief dat
volgens ons een betere middel is om het doel te bereiken.
Inhoud
Ik kan heel
veel energie verspillen om alles wat er bedacht is in de paperassen van mevrouw
Spies van commentaar te voorzien. Maar waarom zou ik dat doen ? Dat zou water
naar de zee dragen zijn, want er wordt toch niets mee gedaan. Ja natuurlijk, we
moeten van fossiele brandstoffen af. Dat is het punt niet maar ik heb grote
twijfel of het tempo en de middelen die gekozen worden de juiste zijn.
Over Wind op land, Biomassa en Warmte van de fossiele industrie is van alles te
zeggen. Samengevat: ik denk dat de voordelen vaak niet opwegen tegen de nadelen in onze situatie.
Dat is er een van een uiterst verstedelijkte omgeving i.c.m. heel weinig groen
en nauwelijks open landschap of natuur. Daarmee ben ik bij de context aangeland
waarbinnen we als gemeente door de rijksoverheid gemanoeuvreerd zijn.
Context
De
RES cultus is een voorbeeld van ‘pseudobeleid’ zoals dat in de oude
bestuurscultuur past. Het beeld of de uitstraling is bepalend en niet het daadwerkelijke
resultaat, gemeten in maatschappelijk rendement (in dit geval CO2
vermindering). Er zijn aanwijzingen dat het met die CO2 winst nogal tegenvalt.
Je ziet dat bijvoorbeeld heel erg duidelijk bij de heilloze pogingen om oude
wijken van het aardgas af te halen. Het laatste smoesje is nu dat het een
leertraject is. Zijn onze inwoners dan proefkonijnen ? Ondertussen produceren
de Shell’s en Chemours/Dupont’s van deze wereld rustig door en wordt de gewone
man gepromoveerd tot de probleemhebber.
We
zien een enorme bestuurlijke drukte, allerlei slogans en veel nieuw jargon. Daarmee wordt heel veel werk gegenereerd voor communicatieadviseurs en externe
rapportenschrijvers. De politiek is voornamelijk bezig in een papieren
werkelijkheid. Bestuurders duwen dit door als onderdeel van hun eigen carrièremanagement
en/of ze zijn besmet met het klimaatvirus waardoor het geloof de belangrijkste drijfveer
vormt en de ratio ondersneeuwt. Nogmaals er moet zeker iets gebeuren, maar ik
zou zo graag de beentjes op de grond houden.
Onderdeel
van die oude bestuurlijke cultuur is dat Den Haag de problemen weg organiseert
van de eigen bestuurstafel om vervolgens de problemen bij derden te beleggen of
ze gewoon te negeren. Voorbeelden: Jeugdzorg, stikstof, immigratie en
integratie, volkshuisvesting, en ga zo maar door. De markt regelt het wel en
anders de gemeenten.
Tegelijkertijd
wordt de overheid stelselmatig van binnenuit afgebroken, bijvoorbeeld door
gemeenten onvoldoende geld te geven.
Uiteraard
worden de vrienden van het grote bedrijfsleven wel gefaciliteerd op alle
mogelijke manieren.
Niet voor niets gaan er geluiden op in gemeenteland om zolang deze situatie
voortduurt gewoon te staken, en alleen nog maar het hoogstnoodzakelijke te
doen als verlengstuk van de Rijksoverheid. Voor een gemeente als Katwijk die al
zo dramatisch benadeeld is door de wurgcontracten van het Rijk rond de
gebiedsontwikkeling Valkenburg, waardoor wij zelfs dreigen failliet te gaan, is
dat staken de meest voor de hand liggende koers. Genoeg is genoeg, de maat is
vol.
De
RES is daarvoor een prima onderwerp. We zien hier een bureaucratisch monstrum
waarin veel bestuurlijke energie weglekt en dat een papieren product gaat
opleveren dat weinig, of in ieder geval te weinig met CO2 vermindering van doen
heeft. Daarmee kom ik bij de procesaspecten rond de besluitvorming.
Proces
Het
is natuurlijk een gotspe dat een democratisch onvoldoende gelegitimeerd
samenwerkingsverband als Holland-Rijnland, waar een handjevol
beroepsbestuurders de dienst uitmaken, hier de zaken gaat regelen en zich als
een officiële bestuurslaag gaat gedragen. Ik ben absoluut tegen een regierol
voor deze club, een wens die de gemeente Katwijk te onrechte ook namens mij
heeft geventileerd. De Provincie moet het laatste woord hebben.
Het
is een schande dat de gemeentelijke volksvertegenwoordigers in een rol worden
gedwongen waarbij ze slechts wensen en bedenkingen kunnen indienen.
Ik
pas er voor om als “Excuus-Truus” te dienen om later van gewetenloze
bestuurders te horen te krijgen dat we het allemaal zelf zo gewild hebben.
De
informatie voorziening is onvoldoende, en we worden weer eens de fuik ingeluisd
via de aloude en overbekende “stap voor stap methode”.
Participatie
van inwoners is natuurlijk de gebruikelijke fopspeen, maar daar staat
natuurlijk niemand van te kijken die enigszins bekend is in gemeenteland.
Conclusie
KiesKatwijk kiest er dus voor om niet mee te doen met deze poppenkast. Het is echt zonde van onze tijd, en er zijn nog zoveel andere onderwerpen die de aandacht vragen
waarop we wel invloed zouden kunnen uitoefenen.
Ik
denk dat een tegenstem het duidelijkste signaal is dat ik zou kunnen afgeven.
En ik hoop dat meerderen in deze gemeenteraad het lef zullen hebben om hun wensen
en bedenkingen op deze wijze tot uiting te brengen.
Alternatief
voor de gebouwde omgeving
Natuurlijk
moet de echte winst van de industrie komen, zoals het oplossen van het stikstofprobleem
vooral door vermindering van de veestapel moet gebeuren. Maar op die fronten is
het akelig stil. Als het gaat om wat er in de steden en dorpen het beste kan gebeuren dan lijkt
mij het volgende recept nogal voor de hand te liggen:
- Vol inzetten
op isolatie; - Vol inzetten
op benutten van daken, parkeerterreinen, e.d.; - Vol inzetten
op energieneutrale en circulaire nieuwbouw,– Op
nieuwe locaties, zoals Valkenburg,– Via
stadsvernieuwing nieuwe stijl, i.c.m. meekoppelen meerdere beleidsdoelen, zoals
dat goed in de wijk Hoornes zou kunnen; - Vol inzetten
op wetenschap en innovatie; - Voorlichting
en gedragsverandering van consumenten faciliteren.
Voorwaarde:
Gemeente moet geen oneigenlijke taken oppakken (energieproductie en – distributie)
en moet alleen taken uitvoeren die volledig van rijkswege gefinancierd worden.
Ik ben er
heilig van overtuigd dat je via deze route voor onze belastingeuro’s veel meer
klimaatrendement kunt genereren dan met de RES-route. De moties die wij gesteund
hebben passen in dit plaatje.
Jaap Haasnoot
KiesKatwijk